30.

...ten wzorzec pomaga tworzyć podstawowe węzły aktywności, które ułatwiają wprowadzenie wzorców: ROZPOZNAWALNE SĄSIEDZTWO (14), PROMENADA (31), SIEĆ CIĄGÓW PIESZYCH A SAMOCHODY (52) i ULICZKA PIESZA (100). Aby zrozumieć jego funkcjonowanie, wyobraź sobie, że społeczność i granice zamieszkanego przez nią terenu zwiększają się pod wpływem SIEDMIOTYSIĘCZNEJ SPOŁECZNOŚCI (12), GRANICY PODKULTURY (13), ROZPOZNAWALNEGO SĄSIEDZTWA (14), GRANICY SĄSIEDZTWA (15), EKSCENTRYCZNEGO JĄDRA (28) i PIERŚCIENIE GĘSTOŚCI (29). W miarę ich rozwoju w miejscach, gdzie schodzą się najważniejsze ścieżki, zaczynają formować się „gwiazdy”. Są one potencjalnymi ożywionymi punktami na terenie zamieszkanym przez daną społeczność. Aby utworzyły prawdziwe centra społeczne, należy nadzorować zarówno rozwój samych gwiazd, jak i formujących je ścieżek.

  W istniejących społecznościach jednym z największych problemów jest fakt, że toczące się na obszarze tych społeczności życie publiczne jest tak rozczłonkowane, że nie ma ono wpływu na ich funkcjonowanie. Nie jest ono dostępne dla członków społeczności. Badania zachowania pieszych jasno wskazują na to, że ludzie szukają takich miejsc, gdzie koncentrują się inni członkowie społeczności, o ile tylko są one dostępne⁷¹.

  Aby w społeczności powstały takie punkty koncentracji ludności, miejsca użyteczności publicznej należy grupować wokół małych publicznych placyków, które mogą funkcjonować jako węzły. Cały ruch pieszy na tym terenie powinien być zorganizowany w taki sposób, by przepływał przez węzły, które muszą się charakteryzować czterema właściwościami.

  Po pierwsze, każdy węzeł powinien łączyć ze sobą główne ścieżki przebiegające w okolicy. Takie podstawowe ciągi piesze muszą się zbiegać na placyku, a mniejsze ścieżki — prowadzić do większych, tworząc podstawowy dla wzorca kształt gwiazdy. Jest to dużo trudniejsze do wykonania, niż może się w pierwszym momencie wydawać. Poniżej znajduje się plan — schemat osiedla mieszkaniowego w Peru, na którym wszystkie ścieżki zbiegają się na bardzo nielicznych placykach. Przykład ten dobrze obrazuje, jak trudne jest wbudowanie tego wzorca w tkankę miasta.

  To niezbyt dobry plan, ponieważ jest mało elastyczny i zbyt formalistyczny. Te same cele można osiągnąć także inaczej. Stworzenie właściwego związku między ścieżkami, budynkami użyteczności publicznej i placami jest sprawą zasadniczą, choć trudną do zrealizowania. Od samego początku należy podchodzić do niniejszego wzorca poważnie i traktować go jako jedną z głównych cech miasta.

  Po drugie, aby podtrzymywać aktywność skoncentrowaną w jednym miejscu, ważne jest, żeby placykom nadać bardzo małe rozmiary, mniejsze niż się nam wydaje. Już wokół placu o rozmiarze około 15 na 20 metrów udaje się skoncentrować życie publiczne z jego naturalnym tempem. Tego rodzaju formy omówiono dokładniej we wzorcu PUBLICZNE PLACYKI (61).

  Po trzecie, usługi użyteczności publicznej zgrupowane wokół jednego placyku muszą być dobrane ze względu na łączące je symbiotyczne związki. Nie wystarczy jedynie zgrupować funkcji publicznych w tak zwanych centrach usługowych. Na przykład kościół, kino, przedszkole i posterunek policji należą do budynków użyteczności publicznej, ale nie wspierają się wzajemnie. Korzystają z nich różne osoby, w różnym czasie, w różnym celu. Grupowanie ich nie ma sensu. Aby zintensyfikować aktywność w dowolnym węźle, zlokalizowane wokół niego urządzenia użyteczności publicznej muszą funkcjonować, współpracując ze sobą. Powinny przyciągać ten sam rodzaj ludzi o tej samej porze dnia. Na przykład gdy się zgrupuje miejsca nocnej rozrywki, ludzie, którzy zechcą się tam zabawić w nocy, mogą skorzystać z dowolnego z nich, co powoduje zwiększenie całkowitej koncentracji aktywności — ŻYCIE NOCNE (33). Kiedy przedszkola, małe parki i ogrody miejskie są zgrupowane, młode rodziny z dziećmi mogą korzystać z każdego z nich, a zatem ich atrakcyjność rośnie.

  Po czwarte, te węzły aktywności powinny raczej być rozmieszczone dość równomiernie na całym obszarze zajmowanym przez społeczność, tak by żaden dom ani miejsce pracy nie były oddalone od jednego z nich o więcej niż kilkaset metrów. W ten sposób w małej skali można uzyskać kontrast między miejscem ruchliwym a miejscem spokojnym, unikając jednocześnie rozległych, martwych terenów.

  Dlatego:

  Połącz centra o największej gęstości szerszą ścieżką spacerową o większym znaczeniu — PROMENADA (31); utwórz specjalne centra ŻYCIA NOCNEGO (33). Przed rozpoczęciem budowy nowych ścieżek upewnij się, że przebiegają one przez centra, tak by dalej wpływały na ich ożywienie — CIĄGI PIESZE I CELE (120); różnicuj ścieżki w ten sposób, by szersze były bliżej centrum, a węższe dalej od niego — STOPNIE PRYWATNOŚCI (36). W sercu każdego centrum zbuduj mały publiczny placyk — PUBLICZNE PLACYKI (61); każdy z nich otocz odpowiednią siecią wzajemnie się uzupełniających urządzeń użyteczności publicznej — WSPÓLNOTA PRACY (41), UNIWERSYTET JAK TARGOWISKO (43), LOKALNY RATUSZ (44), OŚRODEK ZDROWIA (47), MIEJSCA NARODZIN (65), SPOŁECZNOŚĆ NASTOLATKÓW (84), SZKOŁY JAK SKLEPIKI (85), SKLEPY, W KTÓRYCH SPRZEDAJE SAM WŁAŚCICIEL (87), KAWIARNIA ULICZNA (88), PIWIARNIA (90) STOISKA Z JEDZENIEM (93)...