36.

STOPNIE PRYWATNOŚCI**

...na terenie sąsiedztwa (ROZPOZNAWALNE SĄSIEDZTWO (14)) są pewne obszary, na których w sposób naturalny koncentruje się życie — WĘZŁY AKTYWNOŚCI (30), gdzie toczy się ono wolniej, oraz obszar znajdujący się gdzieś pomędzy dwoma wspomnianymi — PIERŚCIENIE GĘSTOŚCI (29). Należy koniecznie różnicować grupy domów i prowadzące do nich ścieżki, stosownie do tego stopniowania.

***

Ludzie są różni, a sposób, w jaki chcieliby umieszczać swoje domy w otaczającym sąsiedztwie, jest jednym z podstawowych rodzajów różnic.
Niektórzy wolą miejsca, gdzie coś się dzieje. Inni pragną większego spokoju. Dotyczy to podstawowych cech ludzkiej osobowości, które określa opozycja „ekstrawersja — introwersja”, inaczej „dążenie ku społeczności — dążenie ku prywatności”. Ci, którzy pragną, by wokół nich coś się działo, lubią mieszkać w pobliżu punktów usługowych, sklepów, uwielbiają ożywioną atmosferę na zewnątrz i cieszą się, gdy obcy ludzie nieustannie przechodzą obok ich domów. Ci, którzy pragną większej izolacji, lubią pozostawać z dala od punktów usługowych i sklepów, cieszą się z bardzo małej skali przestrzeni na zewnątrz ich domów i nie chcą, by obcy ludzie przechodzili pod ich oknami76.
Zróżnicowanie obowości ludzi na osi „ekstrawersja — introwersja” zostało szczegółowo opisane przez Franka Hendricksa i Malcolma MacNaira77. Autorzy ci identyfikują kilka typów osobowości i każdy z nich charakteryzują przez względną ilość czasu spędzanego na działaniach o charakterze ekstrawertywnym i introwertywnym. Francis Loetterle przeprowadził dalsze badania na ten temat78. Zapytał przedstawicieli 3300 gospodarstw domowych o to, w jakiej odległości od różnych punktów usługowych chcieliby mieszkać. Otrzymał następujące wyniki: 20% rodzin chciało mieszkać w odległości nie większej niż trzy przecznice od centrum handlowego, 60% — w odległości od trzech do sześciu przecznic, 20% — dalej niż sześć przecznic (średnia odległość między przecznicami w Santa Clara wynosi około 135 metrów). Poszczególne odległości mają znaczenie jedynie w wypadku Santa Clara. Jednak ogólny wynik potwierdza naszą tezę, że ludzie różnią się pod tym względem i mają dość zróżnicowane potrzeby dotyczące lokalizacji i charakteru swoich domów.
W celu zapewnienia różnym osobom możliwości znalezienia domów, które spełnią ich odrębne pragnienia, sugerujemy, żeby każda grupa domów i każde sąsiedztwo miało trzy rodzaje domów, w mniej więcej podobnej liczbie: domy, które znajdują się w miejscu, gdzie się dużo dzieje, te zlokalizowane w połowie drogi oraz takie, które są niemal całkowicie odizolowane. Dla skutecznego funkcjonowania tego wzorca należy stworzyć również trzy odrębne rodzaje ścieżek:
1. Ścieżki przebiegające wzdłuż usług, szerokie, otwarte na ruch i tłumy ludzi, ścieżki łączące punkty nasilonej aktywności, zachęcające do natężonego ruchu przelotowego.
2. Ścieżki odległe od usług, wąskie i wijące się, zniechęcające do ruchu przelotowego, z licznymi, odchodzącymi pod kątem prostym i ślepymi uliczkami.
3. Pośrednie rodzaje ścieżek, łączące najbardziej odległe i ciche ścieżki z najbardziej ruchliwymi i centralnie położonymi.
Wzorzec ten jest zarówno w projekcie grupy kilku domów, jak i całego sąsiedztwa. Kiedy pomagaliśmy grupie ludzi w projektowaniu ich własnego skupiska domów, najpierw poprosiliśmy każdą osobę, by rozważyła swoje preferencje co do lokalizacji własnego domu na podstawie przeciwstawienia „ekstrawersja — introwersja”. W efekcie powstały trzy grupy: czterech ekstrawertyków, którzy chcieli mieszkać jak najbliżej miejsca, gdzie się dużo dzieje i jest wielu pieszych, czterech introwertyków, którzy pragnęli możliwie największego oddalenia i prywatności, oraz pozostałych czterech, którzy chcieli trochę jednego i trochę drugiego. Plan działki, który wykonali, korzystając z niniejszego wzorca, przedstawiono poniżej. Zaznaczone są na nim miejsca wybrane przez te trzy grupy osób.
W jednym skupisku budynków mieszkalnych: domy odizolowane, domy otwarte na ruch oraz domy „pomiędzy”.
Dlatego:
Wyodrębnij trzy rodzaje domów — zlokalizowane w cichym ustroniu, stojące przy ruchliwych ulicach i te „pomiędzy”. Zadbaj, by budynki w cichym ustroniu stały przy krętych uliczkach i były fizycznie odizolowane od innych. Niech domy najbardziej otwarte na przestrzeń będą położone przy ruchliwych ulicach, gdzie przez cały dzień przechodzą tłumy ludzi, a same budynki niech nie będą odizolowane od pieszych. Domy położone „pomiędzy” (tymi dwoma rodzajami) mogą się znajdować w pół drogi między dwoma poprzednimi. Niech w każdym sąsiedztwie będzie w przybliżeniu taka sama liczba domów każdego rodzaju.

***

Korzystanie z tego wzorca pomoże ci zróżnicować domy zarówno w obrębie grupy budynków mieszkalnych, jak i całego sąsiedztwa domów o większej gęstości zaludnienia. Grupy na terenie sąsiedztwa umieść wzdłuż bardziej ruchliwych ulic — GÓRKA MIESZKALNA (39), DOMY SZEREGOWE (38), a grupy o niższej gęstości ulokuj wzdłuż zacisznych uliczek — GRUPA DOMÓW (37), DOMY SZEREGOWE (38). Niech ruchliwe ulice będą ULICZKAMI PIESZYMI (100) albo głównymi drogami z PODWYŻSZONYMI CHODNIKAMI (55), a boczne drogi ZIELONYMI ULICAMI (51) lub wąskimi ścieżkami o charakterystycznym KSZTAŁCIE CIĄGU PIESZEGO (121). Upewnij się, że w miejscach, gdzie są pożądane ożywione ulice, intensywność zabudowy jest wystarczająco duża, by tworzyć to ożywienie — INTENSYWNOŚĆ RUCHU PIESZEGO (123)...

76 Zob. na przykład N. Marshall, Orientation Toward Privacy: Environmental and Personality Components, East Lansing, Michigan: James Madison College, Michigan State University 1971.

77 F. Hendricks, M. MacNair, Concepts of Environmental Quality Standards Based on Life Styles, Raport dla American Public Health Association, 12 lutego 1969, s. 11—15.

78 F. Loetterle, Environment Attitudes and Social Life in Santa Clara County, San Jose, Kalifornia: Santa Clara County Planning Department 1967.

An unhandled error has occurred. Reload 🗙