123.

...w wielu różnych miejscach istnieją obszary dla pieszych, które wybrukowano i wykonano w taki sposób, że gromadzą się tam lub spacerują ludzie PROMENADA (31), PUBLICZNE PLACYKI (61), ULICZKA PIESZA (100), WEWNĘTRZNY PASAŻ (101), KSZTAŁT CIĄGU PIESZEGO (121). Jeżeli chcemy, żeby obszary piesze tętniły życiem, koniecznie należy ograniczyć ich rozmiary, szczególnie wielkość powierzchni wybrukowanych.

  We wzorcu tym zwracamy uwagę na związek zachodzący między liczbą ludzi przebywających na danym obszarze pieszym, rozmiarem tego obszaru a subiektywną oceną stopnia ożywienia przestrzeni pieszej.

  Nie twierdzimy kategorycznie, że ożywienie danego obszaru pieszego wynika z liczby osób przypadających na metr kwadratowy. Również inne czynniki, na przykład charakter otoczenia, tworzące się na tym terenie grupy społeczne i to, czym się zajmują, mają duży wpływ na ożywienie danego obszaru. Osoba przebiegająca przez jakieś miejsce, zwłaszcza gdy przy tym hałasuje, powoduje jego ożywienie. Mała grupa przechodniów skupiona wokół zespołu folkowego śpiewającego na placu ożywia to miejsce znacznie bardziej niż licząca tyle samo grupa osób leżących na trawie i wygrzewających się w słońcu.

  Jednak liczba metrów kwadratowych przypadających na jedną osobę może służyć jako przybliżony wskaźnik ożywienia danej przestrzeni. Christie Coffin zbadała kilka przestrzeni publicznych w San Francisco i w okolicy. Wyniki podajemy w poniższej tabeli. Jej ocenę ożywienia badanych miejsc można znaleźć w ostatniej kolumnie po prawej stronie.

  Powyższe subiektywne oceny można oczywiście zakwestionować. Pozwalają one jednak wyprowadzić następującą podstawową regułę: przestrzeń jest ożywiona przy 15 metrach kwadratowych na osobę. Jeżeli wartość wskaźnika przekracza 45 metrów kwadratowych na osobę, przestrzeń stopniowo zamiera.

  Nawet jeśli powyższe wskaźniki są trafne jedynie do pewnego stopnia, możemy się nimi kierować w trakcie kształtowania publicznych obszarów pieszych: placów, wewnętrznych ulic, pasaży handlowych, promenad.

  Aby skorzystać z tego wzorca, najpierw należy pobieżnie oszacować liczbę osób, które zazwyczaj przebywają w danym miejscu w danej chwili. Na przykład przed sklepem zwykle stoją lub przechadzają się trzy osoby. W takim razie plac przed sklepem nie powinien mieć mniejszej powierzchni niż 45 metrów kwadratowych. Jeżeli założymy, że na ulicy pieszej przebywa zazwyczaj jednocześnie 35 osób, które po prostu idą lub oglądają wystawy sklepowe, to zgodnie z naszymi założeniami ulica ta powinna tworzyć zamknięty obszar o powierzchni mniej więcej 500 metrów kwadratowych. (Przykład obliczeń zastosowanych w bardziej skomplikowanej sytuacji — w przypadku placu wewnątrz budynku użyteczności publicznej, który dopiero ma powstać — można znaleźć w książce A Pattern Language Which Generates Multi-Service Centers (Język wzorców do tworzenia centrów wielofunkcyjnych)²⁹.

  Dlatego:

  Uzupełnij i wzmocnij natężenie ruchu pieszego oraz ogólne wrażenie ożywienia, wprowadzając przy krawędziach obszary o szczególnym stłoczeniu na podstawie wzorców — KAWIARNIA ULICZNA (88), KIESZENIE AKTYWNOŚCI (124), SIEDZENIE NA SCHODACH (125), PRYWATNY TARAS WYCHODZĄCY NA ULICĘ (140), KRAWĘDŹ BUDYNKU (160), OKNA NA ULICĘ (164), OTWARCIE NA ULICĘ (165), GALERIOWA OBWÓDKA (166)...