118.

...wśród dachów pochyłych, stworzonych na podstawie wzorca OSŁANIAJĄCY DACH (117), znajdują się także dachy płaskie, po których można się przechadzać. Niniejszy wzorzec opisuje najlepsze położenie tych ogrodów dachowych i określa ich charakter. Poprawnie rozmieszczone, najczęściej tworzą zakończenia SKRZYDEŁ ŚWIATŁA (107) na różnych piętrach, i dlatego automatycznie pomagają dopełnić KASKADĘ DACHÓW (116).

  Jednakże, jak wynika z wzorców OSŁANIAJĄCY DACH (117) i SKLEPIENIA DACHOWE (220), płaski kształt dachu jest zupełnie nienaturalny z psychologicznego, konstrukcyjnego i klimatycznego punktu widzenia. Zatem wskazane jest budowanie płaskich dachów tylko tam, gdzie będą pełniły funkcję ogrodu lub pomieszczenia zewnętrznego; budowanie tak wielu użytkowych dachów, jak to tylko możliwe; a zarazem uczynienie wszystkich pozostałych dachów, z których nie mogą korzystać ludzie, powierzchniami stromymi, sklepionymi lub na kształt łupin zgodnie ze wzorcami OSŁANIAJĄCY DACH (117) i SKLEPIENIA DACHOWE (220).

  Oto praktyczna zasada: jeśli tylko możesz, zbuduj przynajmniej jeden mały ogród na dachu w każdym budynku. Może być ich nawet więcej, jeśli tylko masz pewność, że będą używane. Pozostałe dachy niech będą strome. Zaraz się przekonamy, że używane ogrody na dachu prawie zawsze są na tym samym poziomie co jakieś pomieszczenia należące do budynku. A skoro tak — przynajmniej część dachów zawsze będzie stroma. Mamy więc nadzieję, że dzięki temu wzorcowi powstanie krajobraz dachów, w którym ogrody dachowe i dachy strome będą przemieszane na niemal każdej budowli.

  Teraz pokrótce przeanalizujmy płaski dach. Płaskie ogrody dachowe zawsze występowały w klimacie suchym i ciepłym, gdzie mogły być przekształcane w środowiska nadające się do mieszkania. Na gęsto zabudowanych obszarach miast śródziemnomorskich niemal każdy dach nadaje się do zamieszkania: pełno tam zieleni, miejsc do gotowania, jedzenia i spania, parawanów, roztaczają się stamtąd piękne widoki. Nawet w klimacie umiarkowanym płaskie dachy mogą być piękne. Mogą być zaprojektowane jak pokoje bez sufitów, miejsca osłonięte od wiatru, ale otwarte na niebo.

  Jednak większość płaskich dachów, które począwszy od lat trzydziestych XX wieku stały się tak modnym elementem architektonicznym, to całkiem inne zagadnienie. Dachy takie — asfaltowe struktury z szarą posypką mineralną, bardzo rzadko są użytecznymi miejscami — nie są ogrodami i rozpatrywane jako całość nie spełniają wymogów psychologicznych, które opisaliśmy we wzorcu OSŁANIAJĄCY DACH (117). Aby płaskie części dachów stały się naprawdę użyteczne i dawały się pogodzić z potrzebą budowania dachów pochyłych, konieczne wydaje się budowanie płaskich ogrodów dachowych związanych z wewnętrznymi częściami budynków. Innymi słowy, nie umieszczaj ogrodów na najwyżej położonych częściach dachu te niech będą spadziste. Spowoduj, żeby można było wyjść do ogrodu na dachu z wewnętrznego pomieszczenia, bez wspinania się po specjalnych schodach. Stwierdziliśmy, że ogrody dachowe spełniające ten warunek są o wiele intensywniej użytkowane, niż te, na które trzeba wchodzić po schodach. Wyjaśnienie jest proste: o wiele wygodniej jest wyjść prosto na dach i czuć się pewnie, mając za plecami z jednej strony budynek, niż wspinać się do miejsca, którego nie można zobaczyć.

  Dlatego:

  Pamiętaj o tym, aby umieszczać ogrody dachowe na otwartych końcówkach SKRZYDEŁ ŚWIATŁA (107), po to, żeby nie zabierać światła niższym piętrom. Niektóre ogrody mogą wyglądać jak balkony, galerie lub tarasy — PRYWATNY TARAS WYCHODZĄCY NA ULICĘ (140), GALERIOWA OBWÓDKA (166), DWUMETROWY BALKON (167). Zawsze jednak dbaj o to, by ogród dachowy był osłonięty od wiatru — SŁONECZNE MIEJSCE (161), i przydaj części dachu jakiś specjalny rodzaj schronienia, na przykład płócienny daszek, żeby ludzie mogli przebywać na dachu, ale także się schronić przed palącym słońcem — DACHY NAMIOTOWE (244). Użytkuj ogródki na dachu tak jak wszystkie inne ogrody, z kwiatami, warzywami, pomieszczeniami zewnętrznymi, płóciennymi daszkami i pnącymi roślinami - POKÓJ ZEWNĘTRZNY (163), OGRÓD WARZYWNY (177), KWIATY NA PODWYŻSZENIU (245), PNĄCZA (246)...