38.

...w niektórych częściach terenu zamieszkanego przez społeczność domy wolnostojące i ogrody należące do GRUPY DOMÓW (37) nie będą dobrze funkcjonować, ponieważ nie osiągnęły wystarczająco dużej gęstości, by stworzyć intensywniejsze części PIERŚCIENIE GĘSTOŚCI (29) i różne STOPNIE PRYWATNOŚCI (36). Aby wprowadzić te większe wzorce, niezbędne jest budowanie domów szeregowych zamiast wolnostojących.

  Jeżeli gęstość przekracza 30 domów na hektar, to prawie niemożliwe jest postawienie domów wolnostojących bez unicestwienia otwartej przestrzeni wokół nich. Zostaje ona zredukowana jedynie do wąskich pierścieni wokół domów. Budynki wielorodzinne nie rozwiązują problemu wyższej intensywności, odcinają ludzi od kontaktów z ziemią i nie zapewniają prywatności ogródków.

  Domy szeregowe rozwiązują te problemy. Jednak z zabudową tego typu wiążą się inne kłopoty. Wszystkie tradycyjne domy szeregowe powielają w przybliżeniu ten sam schemat. Budynki mają wąskie fasady, są głębokie i mają jedną lub dwie wspólne, długie ściany graniczne.

  Z powodu długich ścian granicznych wiele pokoi jest słabo oświetlonych. Domom tym brakuje prywatności — nie mają takiego miejsca na podwórku ani we wnętrzu budynków, które byłoby odległe od ściany granicznej. Małe podwórka są jeszcze gorsze, ponieważ znajdują się na krótkich krańcach domów, a zatem tylko niewielka część domu może przylegać do ogrodu.

  Wreszcie, ponieważ nie ma możliwości zindywidualizowania takich domów, dlatego też ciągi zabudowy szeregowej często wyglądają sterylnie.

  Te cztery problemy związane z domami szeregowymi można dosyć łatwo rozwiązać. Wystarczy, że domy te będą długie i wąskie, położone wzdłuż ścieżek, podobnie jak podmiejskie dworki. Wówczas będzie dużo miejsca na wprowadzenie subtelnych zróżnicowań — rozkład wnętrz może się w istotny sposób różnić, a ponadto łatwo jest tak zaplanować budynek, by mogło do niego wpadać wystarczająco dużo naturalnego światła.

  W domu tego rodzaju 30% jego obwodu nie da się zmienić, ale 70% może ulegać indywidualnym modyfikacjom. Dom stojący w konwencjonalnym ciągu zabudowy szeregowej ma ustalone 70% swojego obwodu, a tylko 30% można indywidualnie różnicować. Dzięki tej zmianie proporcji poszczególnym domom można nadać różne kształty, jednocześnie gwarantując mieszkańcom sporą prywatność w ogródkach i w większej części domu; zwiększa się też ilość światła dziennego wewnątrz budynku oraz powierzchnia domu bezpośrednio przylegająca do przestrzeni zewnętrznych.

  Podane zalety długich i wąskich domów szeregowych są tak oczywiste, że zdumiewa fakt, iż są wykorzystywane niezwykle rzadko. Przyczyną tego jest oczywiście układ ulic. Dopóki fronty domów będą wychodzić bezpośrednio na ulicę, dopóty będą musiały być bardzo wąskie. Tylko w ten sposób można bowiem obniżyć koszt dróg i uzbrojenia, będący znaczącą pozycją na liście wydatków związanych z budową każdego osiedla mieszkaniowego. Jednak w proponowanym wzorcu udało się nam pokonać tę trudność, a to dzięki takiemu rozplanowaniu domów, by wychodziły jedynie na ścieżki piesze odchodzące od drogi. Rozwiązanie to nie jest kosztowne. Ścieżki dochodzą pod kątem prostym do ulic, co opisano we wzorcu SIEĆ CIĄGÓW PIESZYCH A SAMOCHODY (52).

  Na zakończenie parę słów na temat gęstości. Jak widać na poniższym szkicu, można wybudować dwukondygnacyjny dom o powierzchni 110 metrów kwadratowych, na planie 9 x 6 metrów, na łącznej powierzchni (ścieżka, dom, ogród) około 120 metrów kwadratowych. Można się nawet ograniczyć do absolutnego minimum: 93 metry kwadratowe.

  A zatem możliwe jest wybudowanie domów szeregowych przy gęstości 75 domów na hektar. Niewykluczone, że bez parkingów lub przy ich mniejszej liczbie wartość ta mogłaby nawet wzrosnąć.

  Dlatego:

  Planuj maksymalnie długie i wąskie domy jednorodzinne oraz wille, ustawiając je wzdłuż ścieżek — DŁUGI, WĄSKI DOM (109). Zróżnicuj budynki, biorąc pod uwagę różne typy gospodarstw — RODZINA (75), DOM DLA MAŁEJ RODZINY (76), DOM DLA DWOJGA (77), DOM DLA JEDNEJ OSOBY (78). Buduj drogi prostopadle przecinające ścieżki — RÓWNOLEGŁE DROGI (23), SIEĆ CIĄGÓW PIESZYCH A SAMOCHODY (52), z małymi parkingami poza systemem dróg — MAŁE PARKINGI (103). Gdy chodzi o inne względy, buduj domy szeregowe w grupach — GRUPA DOMÓW (37), BUDYNEK ZŁOŻONY (95)...