103.
MAŁE PARKINGI*

...mały parking to także swego rodzaju brama — miejsce, w którym zostawiasz samochód i włączasz się do ruchu pieszych. Dlatego jest niezbędnym elementem uzupełniającym ULIC HANDLOWYCH (32), GRUPY DOMÓW (37), WSPÓLNOTY PRACY (41), ZIELONYCH ULIC (51), GŁÓWNYCH BRAM (53), STREF RUCHU (98) i wszelkich innych obszarów wymagających niewielkich i wygodnych parkingów. Lecz przede wszystkim wzorzec ten, jeżeli tylko zostanie prawidłowo użyty, razem z OSŁONIĘTYM PARKINGIEM (97) pozwala na stopniowe wprowadzenie wzorca DZIEWIĘĆ PROCENT NA PARKINGI (22) przez dodawanie.
***
We wzorcu DZIEWIĘĆ PROCENT NA PARKINGI (22) wskazywaliśmy, że samo istnienie samochodów stwarza zagrożenie dla tkanki społecznej, gdy obszary przeznaczone dla zaparkowanych samochodów zajmują więcej niż 9—10% powierzchni obszaru przeznaczonego dla danej społeczności.
Teraz stajemy wobec innego problemu. Nawet jeżeli zaparkowane samochody zajmują mniej niż dziewięć procent terenu, mogą zostać rozmieszczone na dwa różne sposoby: albo są skoncentrowane na kilku ogromnych parkingach, albo rozrzucone na wielu małych terenach postojowych. Nieduże parkingi są znacznie korzystniejsze dla środowiska, nawet jeżeli w sumie zajmują obszar podobnej wielkości, co kilka dużych parkingów.

Niszczenie skali ludzkiej
Duże parkingi w jakiś sposób przejmują panowanie nad krajobrazem, tworząc nieprzyjemne miejsce, wywierające przygnębiający wpływ na otaczającą je przestrzeń otwartą. Ludzie czują się tam zdominowani przez samochody, odbiera się im przyjemność i dobre samopoczucie związane z przebywaniem w pobliżu własnego auta. A jeżeli parkingi są bardzo duże, ruch na nich praktycznie nie daje się przewidzieć, co stwarza zagrożenie dla dzieci bawiących się na dużych parkingach.
Omawiany problem jest związany przede wszystkim z tym, że samochód jest znacznie większy od człowieka. Duże parkingi, dostosowane do rozmiarów samochodu, mają wszelkie cechy niekorzystne dla ludzi. Miejsca te są zbyt rozległe, mają za dużo utwardzonych powierzchni, nie ma tam miejsca do chodzenia. Zauważyliśmy, że ludzie, którzy muszą przejść przez wielkie parkingi, poruszają się szybciej niż normalnie, żeby tylko jak najprędzej się stamtąd wydostać.
Trudno jest dokładnie określić, kiedy wielkość parkingu staje się zbyt duża. Z naszych obserwacji wynika, że parkingi mieszczące cztery samochody ciągle są przestrzenią odpowiednią dla pieszych i zachowują ludzki charakter; parkingi przeznaczone dla sześciu samochodów też są do zaakceptowania; lecz każdy obszar w pobliżu parkingu zajmowanego przez osiem samochodów jest już wyraźnie odczuwany jako terytorium zdominowane przez samochody.
Fakt ten może być związany z powszechnie znanymi, wpływającymi na percepcję właściwościami liczby siedem. Zbiór zawierający nie więcej niż pięć do siedmiu elementów jest postrzegany przez człowieka jako pewna całość, a składające się na nią obiekty są pojmowane jako jednostki. Natomiast większy zbiór jest już traktowany jako „wiele rzeczy”9. Być może wrażenie „morza samochodów” zaczyna powstawać już wówczas, kiedy obok siebie stoi siedem aut.

Małe parkingi mogą być rozmieszczone całkiem swobodnie
Dlatego:

***
Wejścia na parkingi i wyjścia z nich rozmieść tak, żeby naturalnie pasowały do wzorca ruchu pieszego i w sposób czytelny prowadziły bezpośrednio do głównych wejść poszczególnych budynków — STREFA RUCHU (98). Nawet niewielkie parkingi osłoń murkami ogrodowymi, drzewami i płotami, tak żeby generowały wokół siebie przestrzeń — POZYTYWOWA PRZESTRZEŃ ZEWNĘTRZNA (106), MIEJSCA DRZEWNE (171), ŚCIANA OGRODOWA (173)...
9 Zob. G. Miller, The Magical Number Seven, Plus or Minus Two: Some Limits on Our Capacity for Processing Information, w: Readings in Perception, red. D. Beardslee, M. Wertheimer, Princeton: Van Nostrand 1958, szczególnie s. 103.