148.

...przestrzeń, w której ludzie pracują w różnych instytucjach — wzorce SAMORZĄDNE WARSZTATY I BIURA (80), ELASTYCZNA PRZESTRZEŃ BIUROWA (146) — wymaga jeszcze dalszych podziałów na mniejsze części. Zwłaszcza, co opisuje niniejszy wzorzec, najmniejsze grupy pracownicze muszą otrzymać własną przestrzeń fizyczną.

  Ludzie czują się przygnębieni zarówno wtedy, gdy muszą pracować w jakiejś niezróżnicowanej masie pracowników, jak i wtedy, gdy są zmuszeni do pracy w izolacji. Natomiast mała grupa zapewnia subtelną równowagę między jedną skrajnością, w której wielość ludzi nie daje szans na rozwinięcie intymnej struktury społecznej, a drugą skrajnością, gdy mała liczebność uniemożliwia stworzenie jakiejkolwiek grupy społecznej.

  Te opinie o wielkości grup pracowniczych zostały potwierdzone przez badania życia biurowego pracowników, przeprowadzone przez Pilkington Research Unit⁵⁴. W trakcie zakrojonego na bardzo dużą skalę badania zbierano opinie pracowników na temat dużych i małych biur. Wyrażenia, które najczęściej wybierali, żeby oddać ich własne odczucia, to: „W większym biurze człowiek czuje się stosunkowo mało ważny” i „W dużym biurze człowiek ma nieprzyjemne wrażenie, że jest przez cały czas obserwowany”. A gdy zostali poproszeni o porównanie pięciu różnych układów przestrzeni biurowej, konsekwentnie wybierali takie, w których grupy robocze były najmniejsze.

  Analiza wyników badań dowiodła również, że „osoby, które pracułą w małych przestrzeniach biurowych, są bardziej przeciwne dużym biurom niż osoby, które w takich dużych biurach faktycznie pracują”. Najwyraźniej ludzie, którzy mają doświadczenie pracy w małych grupach, z niechęcią wyobrażają sobie powrót do większych biur.

  Nasze badania, dotyczące stosunku pracowników do przestrzeni pracy, przeprowadzone wśród urzędników ratusza w Berkeley, wykazały, że z jednej strony ludzie chcą należeć do grupy liczącej od dwóch do ośmiu osób. Gdy grupa jest liczniejsza, ludzie tracą kontakt z grupą jako zgromadzeniem osób. Z drugiej strony prawie nikt nie lubi pracować sam.

  Podobne wyniki badań uzyskał japoński architekt, T. Takano, w pracy na temat grup pracowniczych w Japonii. Stwierdził, że w biurach, które badał, najlepiej funkcjonuje grupa składająca się z pięciu osób⁵⁵.

  W jaki sposób należy powiązać ze sobą małe grupy? Brian Wells zauważa, że małe biura, mimo panującej wśród pracowników atmosfery bliskości, nie zapewniają komunikacji między grupami⁵⁶. Wydaje się, że problem ten można rozwiązać, rozmieszczając małe grupy pracownicze tak, aby kilka z nich korzystało z tych samych urządzeń; dystrybutorów wody pitnej, toalet, urządzeń biurowych, a może również ze wspólnego przedpokoju i ogrodu.

  Dlatego:

  Przy rozmieszczaniu grup roboczych bierz pod uwagę ich wzajemne relacje — odległości między grupami powinny być dostosowane do wskazówek przedstawionych we wzorcu POŁĄCZENIA WEWNĄTRZ BIURA (82). Daj każdej grupie przestrzeń biurową, która stwarza możliwość zarówno jej powiększenia, jak i kurczenia — ELASTYCZNA PRZESTRZEŃ BIUROWA (146). Zapewnij wspólny obszar czy to dla tej grupy, czy też dla kilku grup razem, który może służyć obu celom — WSPÓLNE OBSZARY W SERCU BUDYNKU (129). Traktuj każdą małą grupę pracowniczą, czy to w zakładzie przemysłowym, czy w biurze, jak miejsce nauki — MISTRZ I UCZNIOWIE (83). Niech każda grupa ma własne schody prowadzące bezpośrednio na ulicę — SCHODY ZEWNĘTRZNE (158). Indywidualne przestrzenie w ramach małych grup pracy urządź zgodnie ze wzorcem PÓŁPRYWATNE BIURA (152) i WYDZIELONE MIEJSCE DO PRACY (183)...