81.

...wszystkie biura, które świadczą usługi społeczeństwu — WSPÓLNOTA PRACY (41), UNIWERSYTET JAK TARGOWISKO (43), LOKALNY RATUSZ (44), OŚRODEK ZDROWIA (47), SPOŁECZNOŚĆ NASTOLATKÓW (84) potrzebują pomocniczych wydziałów, gdzie mogą kierować się członkowie społeczeństwa. Oczywiście wolniejszy rozwój tych małych wydziałów, nie więcej niż jednego naraz, pomoże również w stopniowym tworzeniu tych większych wzorców.

  Powstało wiele publikacji o tym, dlaczego mechanizmy biurokratyczne są sprzeczne z ludzkimi potrzebami¹⁴³. Według ich autorów kłopoty z biurokracją można pokonać na dwa sposoby. Pierwszy polega na tym, by programy usługowe były małe i autonomiczne. Wiele dowodów wskazuje na to, że przerost rutyny powstaje głównie wtedy, gdy relacje występujące w dużych instytucjach są bezosobowe. Kiedy ludzie nie mogą się ze sobą porozumiewać w bezpośredniej rozmowie, muszą ich wspomóc regulacje formalne, a na niższych szczeblach organizacji takie formalne zasady są surowo i ślepo przestrzegane.

  Drugi sposób przezwyciężenia rutyny biurowej polega na zmianie biernego podejścia klienta do programu usługowego. Istnieją znaczące dowody na to, że kiedy klienci nawiązują aktywny związek z instytucjami socjalnymi, nie są one w stanie ich zastraszyć.

  Postulujemy zatem, by żadnej usługi nie wykonywał zespół większy niż 12 osób (dotyczy to całego personelu, łącznie z urzędnikami). Założenie to wynika stąd, że 12 osób to największa grupa ludzi, która może razem zasiąść do bezpośredniej dyskusji. Uważamy również, że mniejsza grupa może funkcjonować jeszcze lepiej. Ponadto każda usługa powinna być względnie autonomiczna, podlegając jedynie kilku prostym, koordynującym regulacjom narzuconym przez macierzystą organizację. Autonomia ta powinna być dodatkowo potwierdzona przez niezależność fizyczną. Aby do tego doprowadzić, każda placówka usługowa musi mieć jakiś teren, który całkowicie jest pod jej jurysdykcją, z własnym wejściem od strony głównej arterii komunikacyjnej w mieście, i być fizycznie całkowicie odseparowana od innych usług.

  Wzorzec ten stosuje się zarówno do wydziałów urzędu miejskiego w ratuszu, oddziałów ośrodka zdrowia, jak też lokalnych placówek wydziału opieki społecznej. Wykorzystanie wzorca będzie zwykle wymagało gruntownych zmian w organizacji administracji. Choć zmiany te mogą być trudne do wprowadzenia, sądzimy, że są niezbędne.

  Dlatego:

  Zaaranżuj te wydziały w przestrzeni zgodnie z zaleceniami wzorców POŁĄCZENIA WEWNĄTRZ BIURA (82) i BUDYNEK ZŁOŻONY (95). Jeżeli główna arteria komunikacyjna w okolicy biegnie pod dachem, niech tworzy WEWNĘTRZNY PASAŻ (101), a fronty punktów usługowych niech będą możliwie widoczne jako RODZINA WEJŚĆ (102). Jeśli usługi są w jakikolwiek sposób związane z politycznym życiem społeczności, zmieszaj je razem z grupami powołanymi przez obywateli i użytkowników — NASZYJNIK PROJEKTÓW SPOŁECZNYCH (45). Zaaranżuj wewnętrzną przestrzeń wydziałów zgodnie ze wzorcem ELASTYCZNA PRZESTRZEŃ BIUROWA (146) i zaplanuj pomieszczenia, w których mogą pracować dwu- lub trzyosobowe zespoły — MAŁE GRUPY ROBOCZE (148)...