214.

FUNDAMENTY — KORZENIE

...kiedy już masz przybliżony plan słupów w budynku — SŁUPY W NAROŻNIKACH (212), OSTATECZNE ROZMIESZCZENIE SŁUPÓW (213) — jesteś gotów do podjęcia prac budowlanych. Zanim zaczniesz prace ziemne, wyznacz położenie słupów parteru, aby w razie konieczności móc je przesunąć, nie niszcząc skał czy roślin — NAPRAWA DZIAŁKI (104), POŁĄCZENIE Z ZIEMIĄ (168). Następnie wykonaj wykopy i przygotuj się do zrobienia fundamentów.

***

Najlepszy ze wszystkich rodzajów fundamentów to taki, jaki ma drzewo — cała struktura drzewa po prostu ciągnie się poniżej poziomu terenu i tworzy system w pełni zespolony z gruntem zarówno w rozciąganiu, jak i w ściskaniu.

Połączenie słupa i fundamentu, traktowanych jako oddzielne elementy jest trudne i staje się wręcz krytycznym punktem konstrukcji. Naprężenia pochodzące zarówno od zginania, jak i ścinania, właśnie w połączeniu są ekstremalne. Jeśli pomiędzy dwoma elementami, czyli słupem i fundamentem, jako trzeci element pojawi się jakiś łącznik, powstanie jeszcze więcej styków, o które trzeba zadbać, a każdy element będzie pracować mniej efektywnie przy przenoszeniu naprężeń.

Sądzimy, że lepiej byłoby budować fundamenty i słupy tak, by słupy zostały „zakorzenione” w fundamentach i zyskały zespolenie oraz ciągłość z gruntem.

W realizacji tego wzorca, którą przedstawiamy na ilustracji obok, fundamenty-korzenie przybierają bardzo prostą formę. Ponieważ słupy powstają jako puste SŁUPY SKRZYNKOWE (216), możemy uformować fundamenty—korzenie, osadzając pusty słup w wykopie fundamentowym, a następnie wylewając dolną część słupa równocześnie z fundamentem.

Jedna ze zbudowanych przez nas wersji fundamentów—korzeni dla pustego, drewnianego słupa skrzynkowego

W przypadku drewnianych słupów pojawia się poważny problem kontaktu drewna z wilgotnym betonem pod ziemią. Drewno słupa może być chronione przed spróchnieniem i termitami poprzez kąpiel pod ciśnieniem w pentachlorofenolu. Sądzimy też, że dobrym rozwiązaniem będzie pomalowanie drewna gęstym asfaltem lub odporną na wilgoć masą uszczelniającą, ale tak naprawdę nie jest to rozwiązanie problemu. Oczywiście wersje murowane, w których słupy wykonane są z rur terakotowych lub betonowych, wypełnionych gęstym betonem, powinny się sprawdzić, ale nawet w tych wypadkach mamy pewne wątpliwości co do dokładnej wartości konstrukcyjnej wzorca. Jesteśmy przekonani, że sprawdziłby się tu jakiś rodzaj konstrukcji, która będzie ciągła z gruntem, nie potrafimy jednak dokładniej jej określić. Stwierdzamy więc, że wzorzec ten jest nadal pewnym wyzwaniem.

Dlatego:

Spróbuj znaleźć taki sposób wykonania fundamentów, który sprowadzi słupy prosto do ziemi, by mogły tam się rozszerzyć — żeby stopy zachowały ciągłość z materiałem słupów, a słupy ze swoimi stopami, jak korzenie drzewa, mogły się opierać siłom zginającym, ściskaniu i ścinaniu poziomemu.

***

Aby wykonać fundamenty podobne do tych, dla wypełnianych betonem komórkowym słupów skrzynkowych, zacznij od wykopu dla każdego fundamentu, umieść w nim pustą skrzynkę i wylej słup z fundamentem równocześnie, lejąc beton w sposób ciągły — SŁUPY SKRZYNKOWE (216). Później, kiedy będziesz kładł płytę parteru, zwiąż beton z fundamentami — PŁYTA PARTERU (215)...