72.
LOKALNE SPORTY*

...wszystkie tereny, na których ludzie mieszkają i pracują, szczególnie WSPÓLNOTY PRACY (41) i obszary objęte prewencyjnymi programami OŚRODKÓW ZDROWIA (47), muszą mieć dostęp do miejsc pozwalających na uprawianie sportu. Ten wzorzec określa naturę i rozkład takich ćwiczeń.
***
W społeczeństwie rolniczym ludzie codziennie używają swojego ciała na wiele różnych sposobów. W społeczeństwie zurbanizowanym większość ludzi pracuje umysłowo i zażywa niewiele ruchu — używa swojego umysłu, a nie całego ciała, albo też używa ciała tylko rutynowo. Jest to bardzo destruktywne. Wiele dowodów empirycznych wskazuje, że zdrowie zależy od codziennej aktywności fizycznej.
Najbardziej zaskakującym dowodem braku równowagi w naszym sposobie życia jest porównanie współczynnika śmiertelności między grupami, których tryb życia obejmował codzienną aktywność fizyczną, a tymi, które takiej możliwości nie miały. Na przykład w grupie wiekowej 60—64 lat w trakcie następnego roku zmarło 1% mężczyzn wykonujących ciężkie ćwiczenia fizyczne, oraz 5% tych, którzy nie uprawiali żadnych ćwiczeń123.
W niewielu współczesnych państwach bierze się poważnie pod uwagę te fakty. Inaczej w Chinach i na Kubie. W tamtejszych społeczeństwach ludzie pracują zarówno umysłowo, jak i fizycznie. I tak lekarze równie dobrze budują domy, jak leczą, a pracownicy budowlani często uczestniczą w sesjach administracyjnych.
W społeczeństwach, które osiągnęły podobny etap, nie wystąpią poważniejsze problemy fizyczne. Jednak w pozostałych, które nie posiadły jeszcze tej mądrości, niezbędne jest wprowadzenie rozwiązania tymczasowego. Trzeba tak rozsypać miejsca dające okazję do aktywności fizycznej, by były w zasięgu ręki, niemalże tuż pod drzwiami każdego domu i miejsca pracy. Małych boisk, basenów pływackich, sal gimnastycznych czy kortów musi być tak dużo, jak narożnych sklepików spożywczych i restauracji. Idealnie byłoby, gdyby lokalne sporty można było uprawiać w każdym sąsiedztwie i na każdym terenie wspólnoty pracy. Potrzebne są do tego obiekty, które nie będą przynosić dochodu, ale będą utrzymywane przez korzystających z nich ludzi, może nawet powiązane z programem prewencji zdrowotnej, takim jak propagowanie pływania i tańca w Pioneer Health Center w Peckham — patrz: OŚRODEK ZDROWIA (47).

Jeśli regularnie ćwiczysz, będziesz prawdopodobnie żył dłużej (za: E. G. Hammond, Some Preliminary Findings on Physical Complaints from a Prospective Study of 1 064 004 Men and Women, „American Journal of Public Health” 1964, nr 54(11)).
Z uprawianiem każdego sportu wiąże się niepowtarzalna atmosfera. Rzucanie piłką, okrzyki, druzgocąca dla przeciwnika wygrana w meczu, przegranie długo toczącej się gry, pochwycenie pędzącej piłki tuż przy siatce — to chwile, których nie przeżywamy w czasie naszej codziennej pracy. Są całkiem inne. Być może zaspokajają to, co E. Hart nazywa psychoemocjonalnym komponentem aktywności mięśniowej124. Jest to ten rodzaj witalności, którego nie da się niczym zastąpić.
Dlatego:

***
Potraktuj miejsca uprawiania sportów jako specjalną kategorię łatwo rozpoznawalnych i dostępnych, prostych w formie budynków otwartych, z przebieralniami i prysznicami — BUDYNEK ZŁOŻONY (95), POKÓJ KĄPIELOWY (144). Połącz je z istniejącymi basenami osiedlowymi — WODA STOJĄCA (71). Niech będą otwarte dla przechodzących ludzi — WEWNĘTRZNY PASAŻ (101), OTWARCIE NA ULICĘ (165); zapewnij miejsca, gdzie ludzie mogą się zatrzymać i obserwować akcję — MIEJSCA DO SIEDZENIA (241), MUREK DO SIEDZENIA (243)...
123 Zob. P. B. Johnson i in., Physical Education. A Problem Solving Approach to Health and Fitness, New York: Holt, Rinehart and Winston 1966.
124 E. Hart, The Need for Physical Activity, w: Health Readings: Inquiry into Health Problems, red. S. Maltz, Dubuque, Iowa: W. C. Brown Book Company 1968, s. 240.