236.

OKNA, KTÓRE SIĘ SZEROKO OTWIERAJĄ*

...ten wzorzec pomaga dopełnić wcześniejsze — MIEJSCE PRZYOKIENNE (180), OKNA Z WIDOKIEM NA ŻYCIE (192) oraz NATURALNE DRZWI I OKNA (221).

***

Wiele współczesnych budynków w ogóle nie ma otwieralnych okien, a wiele okien nie działa tak, jak powinny działać okna otwieralne.

W nowoczesnym projektowaniu coraz częściej regułą staje się stosowanie stałych, nieotwieralnych okien i tworzenie „doskonałego” klimatu wewnętrznego przez system mechanicznej klimatyzacji. To prawdziwe szaleństwo.

Okno jest twoim łącznikiem ze światem zewnętrznym. Jest źródłem świeżego powietrza; prostym sposobem szybkiej zmiany temperatury, kiedy w pokoju zrobi się zbyt zimno lub zbyt gorąco; miejscem do wyglądania i wąchania zapachu drzew i kwiatów, sprawdzania, jaka jest pogoda; otworem, przez który ludzie mogą ze sobą porozmawiać.

Jaki rodzaj okna jest najlepszy?

Okien z przesuwnymi w pionie, połówkowymi skrzydłami, nie można w pełni otworzyć — za jednym razem otwiera się tylko jedna część. Poza tym często się zacinają — czasem dlatego, że zostały zamalowane, a czasem dlatego, że psuje się ukryty system linek, przeciwwag i bloczków. Wówczas otwieranie okien staje się w końcu do tego stopnia utrudnione, że nikt nawet nie podejmuje takiej próby.

Okna przesuwne poziomo również stwarzają podobne problemy, można otworzyć tylko część powierzchni, ponieważ jedno skrzydło wsuwa się za drugie. I one także często się zacinają.

Okna rozwieralne, ze skrzydłami na zawiasach pionowych, łatwo się otwierają i zamykają. Dają największą możliwość regulacji rozwarcia i dzięki temu pozwalają na pełną kontrolę temperatury i napływu świeżego powietrza. Ich otwór jest na tyle szeroki, że można wychylić głowę i ramiona. Jest to też okno, przez które można łatwo wejść i wyjść.

Starodawne francuskie portfenetry są oszałamiającym przykładem tego wzorca. To wąskie okna o pełnej wysokości od sufitu do podłogi, które otwierają się na malutki balkon, tak mały, że mieści tylko otwarte skrzydła. Kiedy otwierasz takie drzwi — wypełniasz cały kadr i możesz popijać, stojąc zawieszony w powietrzu: te drzwi dają intensywną bliskość świata zewnętrznego czy to w całkiem miejskim sensie, jak w Paryżu czy Madrycie, czy też w otwartym krajobrazie.

Dlatego:

Zdecyduj, które z okien będą otwierane. Wybierz okna łatwo dostępne i te wychodzące na kwiaty, które chciałbyś wąchać, na ścieżki uczęszczane przez ludzi, z którymi chciałbyś porozmawiać, oraz na naturalne podmuchy wiatru. Następnie wstaw otwierające się na zewnątrz skrzydła na pionowych zawiasach. Tu i ówdzie wstaw portfenetry.

***

Wypełnij skrzydła okien MAŁYMI SZYBKAMI (239)...